Στα Σπήλαια της Ακρόπολης

Όλοι σίγουρα έχουμε επισκεφτεί τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης ή τουλάχιστον έχουμε θαυμάσει από μακριά τα ιστορικά μνημεία που κοσμούν την κορυφή του βράχου. Λίγοι όμως γνωρίζουν ότι στα ριζά της Ακρόπολης υπάρχει και μία άλλη διαδρομή, ο γνωστός «Περίπατος» για τους αρχαίους, που προσφέρεται για όσους επιθυμούν να έχουν μία άλλη ματιά στην ιστορία της αρχαίας Αθήνας.

Αυτή τη διαδρομή ακολουθήσαμε κι εμείς ένα όμορφο ανοιξιάτικο πρωινό, έχοντας ξεναγό το δάσκαλο μας, κ. Πιτυκάκη Μιχάλη και μείναμε μαγεμένοι για όλα αυτά που μάθαμε από το σπηλαιολογικό μας αυτό περίπατο.

Η πρώτη μας στάση ήταν κάτω από τον προμαχώνα του Οδυσσέα Ανδρούτσου, εκεί όπου ανοίγονται τρία μικρά συνεχόμενα έγκοιλα. Στα μικρά αυτά σπήλαια λατρεύτηκαν ο Απόλλωνας, ο Δίας και ο Πάνας. Σ’ αυτά οι Αρχαίοι Αθηναίοι άφηναν τα αναθήματα τους πριν ακόμα κτιστούν οι ναοί πάνω στο βράχο. Στους ίδιους αυτούς χώρους ελάμβαναν χώρα και άλλα γεγονότα.. Στο πρώτο σπήλαιο συνέρχονταν οι θεωροί για να ελέγξουν ότι όλα έχουν καλώς για να αρχίσουν οι διάφορες τελετές. Στο δεύτερο έδιναν όρκο οι 9 άρχοντες, όταν αναλάμβαναν καθήκοντα διοίκησης και στο τρίτο συνέρχονταν οι ιερείς που είχαν σχέση με τις αμφικτιονίες.

Η είσοδος σ’ αυτά τα σπήλαια με τη βοήθεια σιδερένιας σκάλας ήταν μια μοναδική εμπειρία για μας, αφού γνωρίζαμε ότι βρισκόμαστε σε χώρους τόσο ιερούς για τους αρχαίους. Λίγο πιο πέρα είδαμε και λείψανα από Πελασγικά τείχη, κοντά στο σημείο όπου υπήρχε παλαιότερο ιερό της Αφροδίτης. Σ’ αυτό το χώρο ετελούνταν κάθε άνοιξη γιορτές, με τη συμμετοχή νεαρών κοριτσιών.

Προχωρώντας περισσότερο ο δάσκαλος μας έδειξε το σημείο απ’ όπου ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας κατάφεραν μία νύχτα στα χρόνια της Κατοχής να σκαρφαλώσουν και να κατεβάσουν τη σημαία των Γερμανών.

Η επόμενη στάση έγινε κάτω από το σπήλαιο της Αγραύλου, όπου ενημερωθήκαμε για τη Νύμφη Αγραυλο και τις τελετές που γίνονταν προς τιμή της. Στον ίδιο χώρο οι νέοι της αρχαίας Αθήνας έδιναν όρκο μετά το τέλος των σπουδών τους, υποσχόμενοι ότι θα έκαναν το καλύτερο για την πατρίδα τους.

Δίπλα απ’ αυτό το σπήλαιο λέγεται ότι άφησε την τελευταία του πνοή ζωή του ο στρατιώτης Κουκίδης. Συγκεκριμένα, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν την Αθήνα το 1941, ανεβαίνοντας στην Ακρόπολη ζήτησαν από το Έλληνα αυτό στρατιώτη να κατεβάσει την ελληνική σημαία και στη θέση της να υψώσει τη γερμανική. Αυτός όμως δεν άντεξε την ταπείνωση αυτή των κατακτητών και αφού την τύλιξε στους ώμους του, έπεσε στο κενό.

Προχωρώντας στη συνέχεια φτάσαμε πάνω από το θέατρο του Διόνυσου, όπου σταθήκαμε μπροστά από την Παναγία τη Σπηλιώτισσα. Λέγεται ότι ήταν η πρώτη εκκλησία που λειτούργησε στην Αθήνα επί χριστιανικών χρόνων, εκεί στον ίδιο χώρο όπου οι αρχαίοι Αθηναίοι λάτρευαν τον Ασκληπιό πριν ακόμη κτιστεί ο ναός του Ασκληπιού. Κατηφορίζοντας στη συνέχεια βρεθήκαμε να περπατάμε τον όμορφο πεζόδρομο με τα πανύψηλα πλατάνια. Ο τελευταίος σταθμός ήταν τώρα το Σπήλαιο – Φυλακή του Σωκράτη, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου του Λουμπαρδιάρη. Ενημερωθήκαμε για τη ζωή του μεγάλου αυτού φιλοσόφου, για την καταδίκη του από τους Αθηναίους και τη γενναιότητα που έδειξε μπροστά στο θάνατο.

Είχε φτάσει μεσημέρι, όταν αρχίσαμε να κατηφορίζουμε προς το σταθμό συγκέντρωσης των λεωφορείων, απ’ όπου θα παίρναμε το δικό μας για να μας μεταφέρει στο Κερατσίνι. Ήμασταν κουρασμένοι μα τόσο ευχαριστημένοι που το ιστορικό κέντρο της Αθήνας μας είχε τόσα πολλά αποκαλύψει! 

Μικέλη Εμμανουέλλα
Μαθήτρια ΣΤ’ Τάξης 18ου Δ.Σ. Κερατσινίου